ΠΟΤΑΜΙΕΣ - ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Οι Ποταμιές είναι χωριό με 522 κατοίκους και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα στην επαρχία Πεδιάδας , σε υψόμετρο 170 μ. στο δήμο Χερσονήσου στο νομό Ηρακλείου. Βρίσκεται στη δεξια όχθη του Αποσελέμη ο οποίος διαρρέει τη Λαγκάδα ανάμεσα σε ελαιώνες, πορτοκαλεώνες και την άγρια βλάστηση του ποταμού, από τον οποίο έχει λάβει και το όνομά του. Η κύρια ασχολία των κατοίκων του χωριού είναι η γεωργία (ελαιοκομία). Υπάρχει νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο.

Σε μικρή απόσταση, στα δυτικά του χωριού βόρεια του δρόμου είναι η Παναγία η Γκουβερνιώτισσα, παλαιότατη μονή, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο ναός, σε σχήμα σταυρού, είναι κατάγραφος, Στο μεσαίο τρούλο βρίσκεται ο Χριστός Παντοκράτορας, στους μεσαίους τοίχους είναι προφήτες, η Σταύρωση και άλλα. Αντίγραφα αυτών βρίσκονται στην αίθουσα της βασιλικής του Αγίου Μάρκου. Σήμερα η μονή είναι εγκαταλελειμμένη

Στην απογραφή του Καστροφύλακα αναφέρονται δύο οικισμοί , οι Potamies Apano με 90 κατ. Potamies Catto με 63 κατ. το 1583. Το 1881 αναφέρονται 308 Χριστιανοί και 115 Μωαμεθανοί κάτοικοι. Το Σφεντύλι, κτισμένο σε υψόμετρο 210 μ., αναφέρεται με την ονομασία Sfendigli το 1583 με 78 κατ. (Καστροφύλακας Κ 95). Κατά την παράδοση η μονή της Παναγίας Γκουβερνιώτισσας κτίστηκε από βυζαντινό άρχοντα έπειτα από την απελευθέρωση της Κρήτης από το Νικηφόρο Φωκά. Στην περιοχή της μονής υπήρχαν, κατά την εποχή εκείνη, οικισμοί των οποίων σώζονται τα ερείπια. Ένας από αυτούς ήταν η Γαληνή, όνομα σωζόμενο σε τοπωνύμιο της περιοχής

Κατά την πολιορκία του Χάνδακα ο εφημέριος της μονής παπα-Νικολός Μαγκαφούρης απέκτησε την εύνοια του Τούρκου πασά και όχι μόνο εξασφάλισε την ακεραιότητα των κτημάτων της μονής, αλλά και οικειοποιήθηκε άλλα κτήματα ιδιωτών. Οι απόγονοι του Μαγκαφούρη διαδέχονταν ο ένας τον άλλο στη διοίκηση της Μονής. Ο τελευταίος παπα- Μιχάλης Μαγκαφουράκης δεν απέκτησε κληρονόμους και δώρισε τη μονή στον Άγιο Τάφο. Τα επόμενα χρόνια η μονή διαλύθηκε και τα πλούσια κτήματά της διανεμήθηκαν στους κατοίκους του χωριού. Ιστοσελίδες Ποταμιών

Η φιλοξενία των ποταμιανών είναι παροιμιώδης. Μερακλήδες και μάστορες στο γλέντι, αυθόρμητοι, πολυτεχνίτες, ζεστοί και αληθινοί, οι ποταμιανοί μπορούν να μετατρέψουν τη κάθε αφορμή σε γλέντι για τη ζωή. Σας περιμένουμε λοιπόν να μας επισκεφθείτε και να γευτείτε μαζί μας τις χαρές του μικρού μας παράδεισου. Να ξεχαστείτε στην όμορφη μας φύση με ένα απλό περίπατο, μια ποδηλασία ή μια ανάβαση στους αμέτρητους κατάφυτους λόφους μας. Να γευθείτε νόστιμους μεζέδες και καλή τσικουδιά. Να εξερευνήσετε τα σοκάκια του χωριού μας και να συνομιλήσετε με τους διαβάτες τους . Να ανάψετε ένα κεράκι στους ιστορικούς μας ναούς και να ταξιδέψετε νοερά στο παρελθόν.

Αυθεντικό κρητικό χωριό, το οποίο αποτελεί για χρόνια επιλογή για τους επισκέπτες, όντας το πρώτο χωριό που συναντάει κανείς κατευθυνόμενος προς το Οροπέδιο Λασιθίου. Ο επισκέπτης θα νιώσει υπέροχη αγαλλίαση και ψυχική ηρεμία παρατηρώντας τους οικισμούς με τα γραφικά τους σοκάκια και πλατειούλες. Αξιόλογα μνημεία θεωρούνται οι παλαιότατοι Ναοί της περιοχής και οι ρωμαϊκές υδαταγωγοί - γέφυρες που έφερναν νερό στη Χερσόνησο

Όσον αφορά τις ρωμαϊκές υδατογέφυρες, πρόκειται περισσότερο για το ότι έχει απομείνει απο αυτές, καθώς το σημείο είναι εξαιρετικά δύσβατο και δεν ενθαρρύνει την τουριστική τους αξιοποίηση. Δεν παύει όμως να είναι μεγάλης σημασίας έργο αν αναλογιστεί κανείς τη χρηστικότητα του για την εποχή. Τις συναντάμε στα αριστερά του δρόμου 2 χιλιόμετρα περίπου πριν την είσοδο στο χωριό (ακριβώς μετά τη διακλάδωση Καστελίου). Προφανής ο λόγος που η περιοχή ονομάζεται "Ξεροκαμάρες". Από ευρύματα έχει προκύψει ότι η αρχαία πόλη της Χερσονήσου είχε εξ'ολοκλήρου άρδρευση από το υδραγωγείο, το οποίο μετέφερε το νερό από τις πηγές της περιοχής Κουτσουνάρα Καλού Χωριού Πεδιάδας εώς το λιμάνι της Χερσονήσου.