ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ

Το οροπέδιο του Καθαρού βρίσκεται σε υψόμετρο 1200 μέτρα. Απέχει 26 χλμ. από τον Αγιο Νικόλαο και 12 χλμ. από το οροπέδιο Λασιθίου.

Στο Καθαρό υπάρχουν ελάχιστα σπίτια αλλά ούτε ένας μόνιμος κάτοικος. Οι κάτοικοι του Καθαρού είναι βοσκοί και δε μένουν εδώ όλο το χρόνο. Οι βοσκοί αυτοί καλλιεργούν μικρή ποσότητα λαχανικών (πατάτες) και φρούτων (σταφύλια, μήλα) απλώς για να καλύπτουν τις ανάγκες της οικογένειας τους. Ηλεκτρισμό οι κάτοικοι του Καθαρού παίρνουν από γεννήτριες.

Στο Καθαρό επικρατεί ένα πολύ ασυνήθιστο καθεστώς σε ότι αφορά στην ιδιοκτησία της γης. Όλη η γη ανήκει στην κοινότητα Κριτσάς και οι αρχές απλώς επιτρέπουν στους εποχιακούς κατοίκους του Καθαρού να τη χρησιμοποιούν. Ως αντάλλαγμα 4% της ετήσιας παραγωγής πρέπει να αποδίδεται στην Κριτσά

Στο Καθαρό υπάρχουν τρεις ταβέρνες που λειτουργούν και σαν καφενεία. Οι ταβέρνες ανοίγουν όταν οι βοσκοί φέρνουν τα κοπάδια τους στο οροπέδιο, δηλαδή στις 15 Μαΐου και μένουν ανοιχτά καθημερινά μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου όταν τα κοπάδια κατεβαίνουν σε πιο ζεστές περιοχές για να ξεχειμωνιάσουν. Στη διάρκεια του χειμώνα οι ταβέρνες ανοίγουν τα σαββατοκύριακα όταν ο καιρός το επιτρέπει. Το Γενάρη συνήθως το οροπέδιο καλύπτεται από παχύ χιόνι που σκεπάζει όλα τα κτίρια, κάτι που κάνει την πρόσβαση αδύνατη.

Οι ταβέρνες σερβίρουν κυρίως ντόπια προϊόντα. Αν επισκεφτείτε το Καθαρό, μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τις τοπικές σπεσιαλιτέ: οφτό κατσικάκι ή αρνί και φρέσκια μυζήθρα παραγωγής των βοσκών του Καθαρού.

Στο καθαρό καλλιεργούνται δημητριακά, λαχανικά, αμπέλια και οπωροφόρα δέντρα. Χιλιάδες αιγοπρόβατα εκτρέφονται στις πλαγιές του και δίνουν εξαιρετικής ποιότητας γαλακτοκομικά προϊόντα. Είναι ο παράδεισος για τους φυσιολάτρες και ιδανικός τόπος για πεζοπορία.

Το Καθαρό παρουσιάζει επίσης ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον, καθώς διαπιστώθηκε από ερευνητές παλαιοντολόγους η ύπαρξη απολιθωμάτων νάνων ιπποποτάμων και ελεφάντων.