ΣΠΗΛΑΙΟ ΚΑΜΗΛΑΡΗ

Το σπήλαιο Καμηλάρη είναι ένα εύκολα προσβάσιμο και εντυπωσιακό σπήλαιο του Ψηλορείτη, καθώς βρίσκεται μόλις 200μ από το 13ο χλμ. του παλαιού δρόμου Ηρακλείου – Ρεθύμνου, κοντά στην Τύλισσο και σε υψόμετρο 267μ. Έχει μήκος διαδρομών 200μ, ενώ η είσοδος του έχει πλάτος 10μ και ύψος 4μ.

Εσωτερικό

Είναι πολύ εντυπωσιακό σπήλαιο λόγω των μεγάλων διαστάσεων των αιθουσών του. Η πρώτη (περίπου 35μ. σε μήκος) χρησιμοποιείται από ντόπιους κτηνοτρόφους οι οποίοι και έχτισαν πρόχειρη λιθοδομή εντός αυτής. Η οροφή της είναι μαυρισμένη από αιθάλη. Το πέρασμα από την πρώτη στη δεύτερη αίθουσα, που είναι και η μεγαλύτερη, γίνεται με βοηθητικό σκοινί 5μ. λόγω της απότομης κλίσης. Η δεύτερη αίθουσα έχει μήκος περίπου 5μ., πλάτος 20μ. και ύψος 15μ. και διαθέτει εντυπωσιακό και ογκώδη σπηλαιοδιάκοσμο. Ανάμεσα στις δύο αίθουσες σχηματίζεται χωριστός ανηφορικός θάλαμος όπου συγκεντρώνεται αποικία νυχτερίδων.

Ο λιθωματικός διάκοσμος είναι πολύ πλούσιος και ογκώδης, με ρευματόλιθους, σταλακτίτες, σταλαγμίτες και κοραλοειδείς κολόνες. Συγκεντρώνεται κυρίως στην τελευταία αίθουσα. Το ρεύμα αέρος που υπάρχει, δείχνει ότι επικοινωνεί από άλλο σημείο με την επιφάνεια του εδάφους.

Ευρήματα

Σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες, το σπήλαιο πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε ως τόπος λατρείας κατά την υπομινωική περίοδο (1100 π.Χ.) μέχρι και τη Ρωμαϊκή (69-395 μ.Χ.). Μέσα σε αυτό βρέθηκαν όστρακα υπομινωικά, πρωτογεωμετρικά, γεωμετρικά και πιθανώς ρωμαϊκά, ίσως μάλιστα να ήταν τόπος λατρείας «κουροτρόφου θεότητας», κάτι που οδήγησε εδώ αργότερα λαθρανασκαφείς. Κουρότροφη θεά έιναι η θεά που μεγαλώνει στην αγκαλιά της τον Κούρο, που πιθανότατα είναι ο Δίας.

Το «Καμηλάρη», και ιδιαίτερα την πρώτη του αίθουσα/ θάλαμο, χρησιμοποιούσαν ανέκαθεν κτηνοτρόφοι της περιοχής για την προφύλαξη των ζώων τους.