«ΟΙ ΘΡΑΨΑΝΙΩΤΕΣ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΕΣ ΚΑΙ Η ΒΕΝΤΕΜΑ» - ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΚΗ

Οι αγγειοπλάστες του Θραψανού από τα τέλη του 19^ου αιώνα μέχρι περίπου το 1975, τους θερινούς μήνες έστηναν τα εργαστήρια τους σε άλλα μέρη της Κρήτης , όπου κατασκεύαζαν και διέθεταν την παραγωγή τους. Πάνω από 180 Θραψανιώτικα Βεντεμάρικα καμίνια λειτουργούσαν σε όλη την Κρήτη.

Η εποχιακή αυτή μετακίνηση, η Βεντέμα, ξεκινούσε περίπου 20 Μαΐου και τελείωνε πριν από τις 14 Σεπτεμβρίου, (ημέρα γιορτής του Τιμίου Σταυρού και πολιούχου του Θραψανού) .

Η μετακίνηση αυτή ήταν οργανωμένη κατά ομάδες , που ονομαζόταν τακίμια

Το τακίμι αποτελούνταν από έξι άτομα.

Το Μάστορα, το Σοτομάστορα, τον Τροχάρη (ήταν και Καμινάρης) τον Ξυλά, το Χωματά, τον Κουβαλητή.

Ο Μάστορας , ήταν ο αρχηγός του Τακιμιού.

Καλός αγγειοπλάστης , κυρίως στην κατασκευή μεγάλων αγγείων, όπως των πιθαριών.

Ο Μάστορας ήταν αυτός που οργάνωνε τα πάντα Επέλεγε την περιοχή που θα γινόταν η Βεντέμα, συμφωνούσε με τον ιδιοκτήτη της γης που θα έστηναν το καμίνι και γενικά χρεωνόταν και την επιτυχία αλλά και την αποτυχία της Βεντέμας.

Ο Σοτομάστορας κατασκεύαζε ποιο μικρά αγγεία (σταμνιά, κουρούπια κ.ά) και βοηθούσε το Μάστορα στην κατασκευή των μεγάλων αγγείων

Ο Τροχάρης , που έκανε και τον Καμινάρη, γύριζε το χειροκίνητο τροχί του Μάστορα . Η ποιο σημαντική δουλεία του όμως ήταν το ψήσιμο των αγγείων. Μια κακή καμινιά , σήμαινε αποτυχία και χαμένη δουλειά.

Ο Χωματάς, αναγνώριζε το καλό (κατάλληλο) χώμα , το μάζευε, το «κοπάνιζε» το κοσκίνιζε , και το παρέδιδε έτοιμο για «μάλαγμα» και δημιουργία πηλού.

Ο Ξυλάς , μάζευε τα απαραίτητα ξύλα για το καμίνι. Τα φόρτωνε και τα κουβαλούσε με το γαϊδουράκι

Ο Κουβαλητής, έκανε όλες τις βοηθητικές δουλειές και βοηθούσε παντού και όλους ενώ είχε και τη φροντίδα των ζωντανών (ζώων)

Ο κάθε ένας είχε από ένα μεγάλο και γερό ζωντανό συνήθως γαϊδούρι για τις ανάγκες της Βεντέμας.

Ο Λογαριασμός

Μετά το τέλος της Βεντέμας , ο Μάστορας έκανε το λογαριασμό .

Ο Μάστορας και ο Τροχάρης έπαιρναν από μία και ένα τέταρτο της πάρτης, ο Σοτομάστορας , ο Χωματάς και ο Ξυλάς από μία πάρτη και ο Κουβαλητής το μισό της πάρτης.